De kinderdagopvang en peuterspeelzalen van Koppel-Swoe werken sinds kort volgens een nieuwe educatieve werkwijze. Pedagogisch medewerker Nina Dijkkamp vertelt over deze methodiek genaamd ‘Startblokken’. “Zo geven we ieder kind in de leeftijdscategorie van 0 tot 4 jaar individueel de beste ontwikkeling mee. Onze leefwereld is daarbij de basis. Die wereld wordt op onze locaties zo natuurgetrouw mogelijk nagespeeld.”
Startblokken: zoals de échte wereld
Hierdoor zijn wij bij Koppel-Swoe nog veel meer met verschillende ruimtes en echte materialen gaan werken, vervolgt Nina. “Een concreet voorbeeld? We laten de kinderen ook veel vaker kennismaken met echt fruit. Dat kun je ruiken, proeven, ervaren. Precies zoals de echte wereld is.”
Een aantal ander concrete voorbeelden waarmee je deze nieuwe aanpak goed kunt uitleggen? Het speelgoed koffiezetapparaat is vervangen door echte kopjes en een (niet werkende) Senseo-variant, de speelgoedtelefoons zijn vervangen voor mobieltjes. “In de keukentjes op onze locaties staan bijvoorbeeld echte koffiekopjes. Die kunnen kapot vallen. Helemaal niet erg, want ook dat is een leermoment. Als je meteen in gesprek gaat dan leren kinderen leren heel snel dat ze voorzichtig moeten doen met bepaalde producten. Net als thuis.”
Herkenbaarheid
Ook de ruimtes binnen de kinderdagopvanglocaties en peuterspeelzalen van Koppel-Swoe zijn aangepakt. “Waar we vroeger vaak één huishoek hadden met een keuken, bed en wasmachine hebben we nu aparte ruimtes ingedeeld. Zo is er een keuken, een huishoek en bijvoorbeeld een wasruimte. De speelhoeken en de thema’s zorgen ervoor dat kinderen de mogelijkheid hebben om situaties uit het echte leven te kunnen naspelen/imiteren. Kinderen vinden het leuk om groot te zijn, te helpen en erbij te horen. We willen dat kinderen letterlijk de situaties van thuis gaan naspelen. Herkenbaarheid is daarbij heel belangrijk. Wij geloven in de kracht van spelen. Vanuit nieuwsgierigheid en verwondering krijgt een kind de kans om de wereld om zich heen te ontdekken. We werken daarbij volgens ‘de drie pedagogen’.”
Dus niet ‘lente’ als thema nemen, maar ‘wij gaan naar de boerderij’. “De dagelijkse routine is ook bij ons belangrijk. Naast spelen hebben we dus ook veel meer aandacht voor samen opruimen. En heb je uiteindelijk smerige kleren, dan kun je ze zelf schoonmaken. Wij bieden activiteiten aan, zodat de kinderen zich echt ontwikkelen. We willen kortom dat kinderen de echte wereld nabootsen.”
Kosteloos materiaal
Ook wordt er heel veel met natuurlijke producten en ander kosteloos materiaal gespeeld. Bouwen met closetrollen, stokjes en planken. Knutselen met bekertjes, bladeren of kastanjes, het kan alles zijn. “We kijken ook veel meer waar de kinderen zelf om vragen. Het ritme en het verloop van de dag is daardoor dus ook altijd anders. Dit doen we verder omdat kinderen met ongevormde en kosteloze materialen hun eigen creativiteit kwijt kunnen in plaats van bij voorgeprogrammeerd speelgoed bijvoorbeeld.”
Feest
Het recente thema dat volgens de Startblokken-methode behandeld wordt, is ‘Wij vieren feest’. Nina vertelt dat de ruimtes met hulp van de kinderen versierd worden en dat er samen taartjes gebakken worden. “We vertellen wat feest is, en hebben een thematafel ingericht. In de huishoek liggen materialen die passen bij het vieren van feest. Kinderen kunnen helpen met versieren en kunnen het feestje ook echt spelen. Zo zijn er muziekinstrumenten, feestversiering en materialen om zelf taartjes en cakejes te bakken. Ook kunnen de kinderen experimenteren met ongevormde materialen. Zo staat er nu een lichtbak met gekleurde speelrijst op de groep en een zandtafel. In de zandtafel kunnen uiteindelijk ook weer materialen worden toegevoegd zodat er taartjes kunnen worden gemaakt.”
Nina ervaart dat deze methodiek ook voor de pedagogisch medewerkers zelf zeer inspirerend is. “We zoeken steeds weer naar een unieke aanpak waardoor de betrokkenheid van het kind nog groter wordt. Ons werk heeft daardoor nog meer betekenis gekregen, vind ik.” Volgens Nina wordt de echte wereld nu ook in opvanglocaties tastbaar. Startblokken is bij Koppel-Swoe kortom vol uit de startblokken gevlogen.